Vitaminler
Vitaminlerin büyük çoğunluğu yem fabrikaları tarafından üretilen her türlü yemde bol miktarda bulunur. Ayrıca B grubu vitaminler, geviş getiren hayvanların işkembelerinde mikrobiyal yolla sentezlenebilir. Bu nedenle yetersizliklerine ender olarak rastlanır. Ancak karbonhidrat metabolizması, enerji metabolizması; yağ asitleri ve protein sentezinde rol alan enzimlerin yapısında bulunmaları nedeniyle yetersizlikleri önemli bozukluklara neden olur.
Vücuda dışarıdan alınması gereken vitaminler ve önemleri
-Vitamin A: Kemik oluşumu, görme ve büyüme için gereklidir. Eksikliğinde, gece körlüğü, organların hasar görmesi, ineklerde gebelik süresinin kısalması ve buna bağlı zayıf buzağı doğumları ve buzağılarda körlük şekillenir.
-Vitamin D: Vücutta kalsiyum ve fosfor metabolizmasının düzenli seyri için gereklidir. Yeterli alımında süt humması riski azalır.
-Vitamin E: Çok önemli bir vitamin olup yaşlanmayı geciktirir, hücreleri oksidasyondan korur. Üstelik bağışıklık sistemi üzerine olumlu etkisi olan maddelerin başında gelir.
-Niyasin: Özellikle genç ruminantlar için (işkembede sentezleyemediklerinden) ve de yüksek verimli süt inekleri için antiketojenik olması bakımından önemlidir.
-Biyotin: Karbonhidrat metabolizması, yağ asitleri sentezi ve selüloz sindirimi ile ilgilidir. Süt verimi ve ayak sağlığında önemli yeri vardır.
Mineraller
Mineral maddeler vücut için esansiyeldir. temel ihtiyaçtır. Vücutta sentezlenmezler. Tamamının dışarıdan alınması gerekir. Mineral elementler, hayvan vücudundaki yoğunluğuna göre makro ve mikro olmak üzere iki gruba ayrılır. Bir kg yağsız vücut ağırlığında 50 mg üstünde olanlara makro, altında olanlara mikro element denir.
Vücuda dışarıdan alınması gereken mikromineraller ve önemleri
-İyot: Vücutta bir kısmı tiroit bezinde tiroksin şeklinde bulunur. Tiroksin de enerji metabolizmasını düzenler. Yetersiz beslenen ineklerin yavrularında guatr oluşur. Şiddetli yetersizlikte ise buzağılar tüysüz veya ölü doğabilir. Fazlası zaten süt ile atılır.
-Bakır: İleri laktasyon döneminde sütte miktarı azalır. Eksikliğinde anemi ile beraber ishal, derinin kuruması ve ağarması, gri renk alması görülür. İnfertilite, kardiovasküler bozukluklar gözlenir. Otlayan hayvanlarda ihtiyaç daha fazladır.
-Kobalt: Rumen’de vit. B12 sentezi için gereklidir. Yetersizliğinde hayvan kontrolünü kaybeder, zayıflar ve anemi görülür.
-Çinko: Büyüme, buzağı gelişimi ve döl verimi için gereklidir. Rasyondaki fazla Ca, Zn emilimini düşürür.
Yetersizliğinde canlı ağırlık artışı, yem tüketimi ve yemden yararlanma oranı düşer, dermatitis şekillenir. Erkek hayvanlarda testis büyümesi olumsuz etkilenir.
-Selenyum: Vitamin E ile birlikte hücrelerde koruyucu görevi vardır. Eksikliğinde kaslarda distrofi ve buzağılarda beyaz kas hastalığı gerçekleşir. Ayrıca ineklerde de retensiyo neden olduğu ileri sürülmektedir.